Het valt mij op dat een aantal van mijn klanten grote hoeveelheden hebben van bepaalde zaken. Veel gereedschap, kleding, tijdschriften, make-up. Dat kopen ze niet omdat ze het nodig hebben of het gebruiken. Vaak ligt het al jaren in de kast of te wachten op het juiste moment. Dat maakte mij nieuwsgierig naar het fenomeen koopverslaafd. Wanneer is daar sprake van?
Een koopverslaving
Een koopverslaving is meer dan gewoon graag geld uitgeven. Mensen die werkelijk koopverslaafd zijn, blijven kopen. Ook al lopen de schulden op en brengt het problemen met zich mee. Een serieus signaal van koopverslaving is het verstoppen van je aankopen.
Wat zijn kenmerken van een verslaving? *
- Ontkenning. (Er is niets aan de hand)
- Verlies van controle.
- Geen aandacht voor de gevolgen van je gedrag.
- Werkelijke gevoelens onderdrukken.
- Obsessief gedrag. Je verslaving wordt het belangrijkste in je leven.
- Je trekt je terug.
Verslaving kan wijzen op ‘zelfmedicatie’ bij ongediagnostiseerde depressie, angst of ADHD.
Ernstig genoeg om serieus aandacht aan te besteden. En dan is hulp van een professional organizer alleen niet voldoende. Want wat er eventueel uitgaat na opruimen komt aan de andere kant net zo hard weer binnen. Hulp van een psycholoog of verslavingsdeskundige is hier in ieder geval nodig.
Troost en compensatie
Gelukkig is het bij de meeste mensen niet zo heftig. Shoppen is gezellig en kan je voldoening geven. Gaat het echter een te grote plaats in je leven innemen en kun je niet meer zonder, dan wordt het ernstig. Maar waarom kopen sommige mensen dan zoveel?
- Ze troosten zichzelf met een aankoop of kopen iets om (later) weg te geven en een ander blij te maken
- Ze verzamelen dingen (voor de zekerheid of voor alle omstandigheden)
- Ze kopen om het voordeel (ervaringen met schaarste?)
- Ze worden getriggerd door alle drie bovenstaande dingen.
Ook hier is dus vaak sprake van compenseren van een andere behoefte. Er is behoefte aan zekerheid, waardering, aandacht. Er is een gevoel van leegte en dat wordt opgevuld met spullen. Soms hebben mensen nare dingen meegemaakt, zoals armoede of afwijzing. Ook ingrijpende gebeurtenissen kunnen koopgedrag beïnvloeden. Het kan ook wijzen op een depressie.
Wat nu?
Als je spullen je verstikken en je een schuldgevoel geven vanwege de kosten en de ruimte die ze innemen, vraag dan hulp aan familie of een goede vriend om je te helpen weer ruimte te maken. Zij willen je ongetwijfeld helpen als jij zoekt naar een oplossing. Jij moet weer de baas worden over je spullen en de spullen niet over jou. Zet stapjes, doe iets weg, verkoop ze of geef ze weg en geef jezelf weer lucht.
Als je bij jezelf merkt dat je je heil zoekt in dingen, terwijl daar je eigenlijke verlangen niet ligt, is het goed om je te realiseren of je zo verder wilt gaan. Ga eens met iemand praten, je huisarts bijvoorbeeld en neem jezelf serieus.
Als je niet weet waar je moet beginnen met opruimen, hoe je het aanpakt of hoe je het volhoudt: bel dan ook een professional organizer. Zij vindt niets raar en wil je graag ondersteunen, evt. in aanvulling of samenwerking met een hulpverlener. Dat kost tijd en geld, maar het gaat je ook veel tijd, geld, ruimte en rust opleveren!
*Uit: The ICD Guide to Challenging Disorganization
