‘Autist’ is een van de meest gebruikte scheldwoorden, las ik in de week van het pesten in de krant. Wat vreselijk, terwijl iemand met autisme vaak een mooi, eerlijk en oprecht persoon is met veel positieve eigenschappen, maar die het ook moeilijk kan hebben met de wereld waarin hij* leeft.
Er zijn veel meningen en ideeën over autisme. Sommige zijn waar en andere slaan nergens op. Het is wel een feit dat het leven van iemand met autisme niet makkelijk is. Niet voor hemzelf en niet voor zijn omgeving. En iedereen is anders! Denk daarom nooit: oh, autisme! Dat ken ik wel. Want geen mens is gelijk en dat geldt voor bijna alle aspecten van het autisme.
Moeilijk te begrijpen
Als moeder van een zoon met autisme en een verstandelijke beperking heb ik gemerkt hoe moeilijk het kan zijn om je kind te begrijpen en tegemoet te komen. Soms doet hij dingen die je niet begrijpt en waarvoor geen aanleiding lijkt te zijn. Het is vaak een (vertraagde) reactie zijn op eerdere overprikkeling in de vorm van bijvoorbeeld geluiden, onduidelijke opdrachten, veel drukte of sociaal wenselijk gedrag moeten vertonen. Hoe graag wil je dan je kind helpen! En jezelf natuurlijk. Je wilt hem gelukkig zien. Maar, hoe kun je dat bereiken, zonder jezelf en andere gezinsleden tekort te doen?
Wat heeft mijn kind met autisme nodig? En ik?
Wat mij betreft door zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de behoeften van de persoon met autisme. Door dingen soms niet te doen, door drukte te mijden, door je andere kinderen eens apart mee te nemen en door bij alles te denken aan de behoeften van dat ene kind. Dan heb je allemaal het meeste rust. Maar, het is heel moeilijk om een evenwicht te vinden waarbij iedereen zich prettig voelt, want je kunt niet alles opofferen voor die ene persoon. In ons geval gaf logeeropvang af en toe rustmomenten waarop je even ‘normaal’ kon leven. Hoewel, je raakt het zo ontwend dat dat bijna niet meer gaat.
Duidelijkheid en voorspelbaarheid
Als professional organizer zie ik het effect van onduidelijkheid en gebrek aan overzicht op mensen. Het geeft onrust en spanning, boosheid of angst, omdat het je steeds bezig houdt en afleidt van dingen die echt belangrijk zijn.
Voor mensen met autisme geldt dat nog veel meer. De wereld is ingewikkeld, onoverzichtelijk en onvoorspelbaar. Veel informatie komt tot je door vage woorden, gebaren, stemverandering, een blik en dat is nu juist zo lastig te lezen voor mensen met autisme.
Dus hoe krijgt je kind meer overzicht en rust? Door zaken hardop te zeggen op het juiste moment, dingen eenvoudig te houden, duidelijke regels te maken, vaste dagritmes en taken aan te houden én ruim op tijd aan te geven wanneer het anders wordt dan verwacht. Door de dag voorspelbaar te maken. Structuur is belangrijk, omdat het voorspelbaarheid geeft, maar mag nooit een doel op zich zijn.
Je kunt ook nog denken aan de indeling van je huis of zijn slaap/werkplek, je kalender, een planbord en duidelijke communicatie. Misschien kun je dingen nog extra ondersteunen met kleuren, foto’s of picto’s. Het hele gezin doet hier in mee.
Autisme kun je niet oplossen
Je kunt hiermee natuurlijk niet alle problemen oplossen of voorkomen die ontstaan door autisme, maar het kan zeker helpen. Vraag je kind (of observeer hem) waar hij last van heeft en wat hem helpt. Hij geeft de beste informatie. En overleg met andere deskundigen die je kunnen helpen.
Heb jij behoefte om eens met iemand te sparren hierover? Ik denk graag met je mee.
*Ik spreek steeds over hij en hem, maar dit geldt natuurlijk ook voor meisjes
